‘Als we onze mond houden, doen we wat Exxon wil’

NRC | Duurzame aandeelhoudersclub Follow This kwam begin dit jaar onder vuur van Exxon te liggen toen het oliebedrijf een omstreden rechtszaak tegen de groene belegger aanspande. Het lijkt er inmiddels op dat de kleine Nederlandse organisatie de dans ontspringt, maar oprichter Mark van Baal is niet gerust. „Exxon wil ons failliet hebben.”

Als collega Friso en zijn man binnenkomen met hun hulphond-in-opleiding, veert Mark van Baal op. Hij begroet zijn medewerker en diens partner hartelijk, stelt ze voor aan de journalist, en grijpt meteen de gelegenheid aan om een punt te maken.

„Kijk, dit is Follow This dus. Een handjevol medewerkers plus een hulphond. Aan het werk in twee kleine kantoortjes met systeemplafonds.” Hij grinnikt. „En dan doen ze bij Exxon net alsof wij het soort tegenstander zijn dat hun bedrijf kan vernietigen.”

De 55-jarige oprichter van de inmiddels internationaal bekende activistische ‘groene’ aandeelhoudersclub weet de verhoudingen van het hoogst ongebruikelijke conflict waarin hij eerder dit jaar belandde, handig te schetsen. In januari kregen hij en zijn kleine organisatie – in totaal zeven man – het aan de stok met het machtige Amerikaanse oliebedrijf ExxonMobil – omzet in 2023: 345 miljard dollar. Dit vanwege een klimaatresolutie die Follow This voor de aandeelhoudersvergadering van het oliebedrijf, komende woensdag, had ingediend.

Met die resolutie hoopte Van Baal Exxon te bewegen sneller te vergroenen. Maar Exxon zag er een frontale aanval op zijn bestaansrecht in en sleepte Follow This voor de rechter in zijn thuisstaat Texas. Een tamelijk unieke en opzienbarende stap in het internationale bedrijfsleven. Volgens het oliebedrijf streeft Van Baal met de resolutie een „extreme agenda” na, die, eenmaal uitgevoerd door Exxon, onverbiddelijk zal leiden tot de ondergang van het concern. Met groene energie valt volgens Exxon nu eenmaal nog niet genoeg te verdienen.

[…]

Ook bij een andere groep ontstond commotie: de aandeelhouders van Exxon. Een aantal van hen zag er een poging van het concern in om kritische beleggers te muilkorven – iets wat in beleggersland de Verenigde Staten extra gevoelig ligt. Onder anderen de baas van het Noorse staatsinvesteringsfonds Norges Bank Investment Bank, een van de toptienbeleggers in Exxon, sprak zich openlijk kritisch uit. Hij had het over een „agressieve” stap.

Afgelopen week was er opnieuw een opmerkelijke wending in de zaak: een rechtbank in Texas oordeelde dat Exxon de zaak in ieder geval niet tegen Follow This mag voeren, omdat zij geen jurisdictie zou hebben over een Nederlandse partij. Maar Exxon mag wél de partner van Follow This en mede-indiener van de gewraakte resolutie dagen: het Amerikaanse Arjuna Capital. En dus gaat het gevecht tussen Exxon en Follow This wat Van Baal betreft voorlopig gewoon door. Exxon kan bovendien ook nog in beroep tegen de uitspraak, waardoor Follow This alsnog procespartij kan worden.

[…]

Dat Exxon de zaak doorzette, laat volgens Van Baal de ware intenties van het bedrijf zien. Het mag claimen dat het alleen duidelijkheid wil over de precieze spelregels voor klimaatresoluties, maar volgens Van Baal is het oliebedrijf er in werkelijkheid op uit de vergroeningsdruk van kritische aandeelhouders voor eens en altijd te smoren.

„Exxon wil gewoon dat er nooit meer iemand een resolutie indient die het bedrijf oproept de emissies terug te dringen”, zegt Van Baal. „Dat het gesprek over dat soort doelen niet eens meer gevoerd wordt. Omdat ze beseffen dat zodra ze dat gesprek wél gaan voeren er geen weg meer terug is. Dat hebben ze bij Shell eerder ook zien gebeuren.” Mede onder druk van Follow This-resoluties heeft Shell inderdaad inmiddels verschillende reductiedoelen opgesteld.

Van Baal: „De boodschap van Exxon is: als je te kritisch bent als aandeelhouder, klagen we je aan. Dit is geen zaak tegen Follow This, of tegen Arjuna, maar een zaak tegen alle beleggers.”

Lees het hele interview in NRC

Previous

Next