Begin 2024 wordt Follow This voor de rechter gesleept door ExxonMobil. De oliegigant wil een juridisch precedent scheppen om te voorkomen dat aandeelhouders nog resoluties over klimaatbeleid kunnen indienen. Mark van Baal blikt terug op een bewogen jaar. ‘The empire strikes back. Maar dat betekent ook dat we op de goede weg zijn.’
Zondagavond laat, eind januari 2024. Mark van Baal staat op het punt naar bed te gaan. Maar dan gaat zijn telefoon. Een Amerikaans nummer. Toch maar even opnemen. ‘Mark, ik weet dat het laat is in Nederland maar ik heb net een verhaal gepubliceerd en je organisatie komt erin voor’, zegt de journalist van persbureau Reuters aan de andere kant van de lijn. ‘ExxonMobil daagt je voor de rechter, en ik wil je de kans geven meteen te reageren.’
Als hij zijn inbox opent, ziet hij dat ook die volloopt met verzoeken om een reactie. Wat gaat Follow This doen nu het wordt aangeklaagd door een van de grootste oliebedrijven ter wereld? En dan ook nog een bedrijf dat bekendstaat om zijn agressieve tactieken in de rechtszaal: ‘Never settle’ is het devies van ExxonMobil. Van Baal gaat het de weken daarna aan den lijve ondervinden. Exxon wil een juridisch precedent forceren, zodat geen enkele aandeelhouder nog een resolutie over klimaatbeleid kan indienen.
Van Baal besluit een nachtje te slapen voordat hij commentaar geeft. ‘Ik realiseerde me dat dit heel bedreigend voor ons was. Procederen tegen een bedrijf met zulke diepe zakken als ExxonMobil, dat zou ons einde kunnen betekenen. Maar het was ook een bevestiging dat wat wij doen werkt, dat ze bang zijn voor ons en hun andere aandeelhouders. In die wetenschap ben ik naar bed gegaan. Ik heb nog wel even getwijfeld of ik het huis op naam van mijn vrouw moest zetten.’
Wie Van Baal aan zijn keukentafel zijn verhaal hoort doen, vraagt zich af waarom een van de machtigste bedrijven ter wereld zo bang voor hem is. Kat Kees — vernoemd naar Kees van Kooten — scharrelt rond, er staan pepernoten op tafel en een tienerzoon zit op de bank op zijn telefoon.
Als directeur van groen aandeelhouderscollectief Follow This heeft Van Baal echter wel degelijk invloed op de koers van oliebedrijven wereldwijd. Sinds 2016 probeert hij op hun aandeelhoudersvergaderingen de klimaatverandering te agenderen met resoluties waarin wordt opgeroepen zich te houden aan het klimaatverdrag van Parijs. Met succes. In 2021 hebben Shell, BP, Equinor, Phillips 66 en Chevron concrete reductiedoelen gesteld voor hun CO₂-uitstoot, nadat ze daarvoor opgeroepen waren door Follow This.
‘Wij hebben het enige effectieve gereedschap in handen dat bedrijven kan dwingen klimaatverandering serieus te nemen. De consument kan niets, de politiek doet niets en de rechter aarzelt, kijk naar het vonnis in hoger beroep van Shell versus Milieudefensie.’ Volgens hem blijft er dan één optie over: ‘Bedrijven trekken zich alleen van hun aandeelhouders wat aan.’
